روغن گیربکس اتوماتیک

گیربکس خودرو شما می‌تواند اتوماتیک یا دستی باشد. در گیربکس‌های اتوماتیک از چیزی به نام روغن انتقال اتوماتیک (ATF) استفاده می‌شود. استفاده صحیح از روغن گیربکس اتوماتیک به فناوری انتقال قدرت خودروی شما بستگی دارد.

برای اطمینان از اینکه آیا از مایعات مناسب برای گیربکس اتوماتیک خودرو خود استفاده می‌کنید یا خیر، لطفاً نگاهی به کتابچه راهنمای خودرو خود بیندازید.

بسیار مهم است که روغن گیربکس اتوماتیک در سطح مناسبی قرار داشته باشد. در غیر این صورت عملیات انتقال دچار مشکل می‌شود و سایش قابل توجهی را تجربه می‌کند.

حلقه‌ها و لغزنده‌ها، همگی به یک سطح نرم و صاف نیاز دارند تا در هنگام تغییر سرعت، با سرعت مطابقت داشته باشند و ضعیف عمل نکنند.

اگر روغن سیستم گیربکس اتوماتیک شما کم باشد، سایش در این قطعات به طور قابل توجهی تسریع می‌شود و عمل تعویض دنده و انتقال قدرت دشوار خواهد شد. اگر اتومبیل شما در انتقال قدرت از دنده‌ای به دنده دیگر مشکل دارد، سطح روغن گیربکس را بررسی کنید.

می‌توانید با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرویتان، از نوع روغن گیربکس اتوماتیک که باید استفاده کنید مطلع شوید.

اگر پس از مطالعه دفترچه راهنما باز هم از نوع روغنی که باید استفاده کنید اطمینان حاصل نکردید، بهتر است به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید. چرا که اگر از نوع مناسب روغن استفاده نکنید، احتمال آسیب رسیدن به جعبه دنده وجود دارد.

در بسیاری از خودروها، چک کردن روغن گیربکس اتوماتیک به آسانی چک کردن روغن موتور است.

در حالیکه موتور خودرو روشن باشد گیج اندازه گیری سطح روغن را بیرون بیاورید، گیج را با یک دستمال تمیز کنید و آن را سر جایش قرار دهید، کمی صبر کنید، سپس آن را بیرون بیاورید تا بتوانید میزان واقعی سطح روغن را مشاهده کنید.

اگر سطح روغن از حد مشخص شده پایین‌تر باشد، احتمال نشتی روغن وجود دارد. روغن گیربکس اتوماتیک باید به رنگ قرمز روشن بوده و علاوه بر شفاف بودن، نباید بوی بدی بدهد. اگر روغن کدر بوده، تیره رنگ باشد یا بوی گندیدگی بدهد، پیشنهاد می‌کنیم به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس اتوماتیک مراجعه کنید تا نگاهی به گیربکس خودرویتان بیاندازد.

همانطور که می‌دانید، سیستم خنک کننده موتور از بالا رفتنِ بیش از حدِ دمای موتور جلوگیری می‌کند. اما آیا می‌دانید همین سیستم خنک کننده وظیفه پایین نگه داشتنِ دمای روغن گیربکس را نیز بر عهده دارد؟

در حقیقت اگر دمای موتور از حد مجاز بالاتر رود، قبل از موتور این گیربکس است که در معرض آسیب دیدن قرار خواهد گرفت. بنابراین توصیه می‌شود همیشه از سالم بودن سیستم خنک کننده خودرویتان اطمینان حاصل کنید.

بهتر است تعویض روغن گیربکس توسط یک مکانیک متخصص در این زمینه انجام شود. می‌توانید برای اطلاع از بازه زمانی دقیق تخلیه روغن گیربکس به دفترچه راهنمای خودرویتان مراجعه کنید.

در حالت کلی توصیه می‌شود سالی یکبار روغن گیربکس خودرویتان را تخلیه کنید. عمر روغن گیربکس اتوماتیک به دو عامل بستگی دارد:

• دمای کارکرد خودرو.
• مسافت پیموده شده.

بله، درست متوجه شدید، ممکن است گیربکس اتوماتیک خودروی شما فیلتر داشته باشد که در این صورت باید هر چند وقت یکبار و با توجه به زمان گفته شده در دفترچه راهنمای خودرو تعویض شود. وجود فیلتر در گیربکس اتوماتیک بستگی به برند و مدل خودروی شما دارد.

البته در برخی از خودروها فقط در صورتی امکان تعویض فیلتر وجود دارد که گیربکس آن توسط تعمیرکار باز شود.

حداقل سالی یکبار به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید تا مواردی مانند نشتی روغن و یا هر وضعیت غیر عادی دیگری را مورد بررسی قرار دهد. علاوه بر این می توانید در فواصل زمانی معین سطح روغن گیربکس اتوماتیک و رنگ و بوی آن را چک کنید تا از بروز هرگونه ایراد در گیربکس خودرویتان جلوگیری به عمل آورید.

اگر از خودرویتان برای یدک کشیدنِ وزنی سنگین استفاده کنید (خصوصا در هوای گرم)، احتمال اکسید شدن و یا سوختن روغن گیربکس وجود دارد که نتیجه آن وارد شدن آسیب جدی به جعبه دنده خواهد بود.

در حالی که وظیفه اصلی روغن گیربکس، روانکاری قطعات مختلف گیربکس است، می‌تواند مزایای دیگری را نیز داشته باشد:

• سطوح فلزی را در برابر سایش تمیز نگه دارد و از آنها محافظت کند.
• عملکرد خنک سازی گیربکس را افزایش دهد و درجه حرارت بالا را کاهش دهد.
• سرعت چرخش و دامنه دما را افزایش دهد.

همان‌طور که می‌دانید گیربکس مهم‌ترین قسمت خودروی شما است. شما با استفاده از روغن‌های مناسب طول عمر گیربکس را افزایش می‌دهید. گیربکس‌های اتوماتیک و دستی تا حدودی عملکرد یکسانی دارند. چیزی که باعث تفاوت این دو گیربکس می‌شود، نوع فرآیند انتقال قدرت و نوع عملکرد روغن در گیربکس است.

روغن در گیربکس اتوماتیک نقش مهم‌تر و حیاتی‌تری نسبت به گیربکس دستی دارد. روغن گیربکس اتوماتیک فقط برای جعبه دنده‌های اتوماتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان‌گونه که در قسمت‌های بالا به آن اشاره کردیم این روغن ATF نام دارد.

این روغن (ATF)، کاملاً آزمایشگاهی بوده و دارای چندین نوع مواد افزودنی است. روغن گیربکس اتوماتیک باید خاصیت‌های روان‌ کنندگی، خنک کنندگی، کف نکردن را داشته باشد. اما میزان غلظت روغن گیربکس اتوماتیک کم‌تر از روغن گیربکس دستی است.

قطعات گیربکس اتوماتیک حتماً باید در مقابل خوردگی شیمیایی و اکسیداسیون مقاومت داشته باشند. به همین علت به روغن افزودنی‌هایی اضافه می‌کنند که این ویژگی را داشته باشد. اکسیداسیون موجب فرسودگی و تخریب فلزات می‌شود.

در گیربکس اتوماتیک سنسوری وجود دارد که فشار روغن گیربکس را به کامپیوتر (ECU) اعلام می‌کند که به آن سنسور فشار روغن می‌گویند و به اصطلاح همه‌کاره است. اگر فشار روغن در گیربکس اتوماتیک کم باشد تعویض دنده به درستی انجام نمی‌شوند و صفحات کلاچ فرسوده می‌شوند.

• مقاومت در برابر حرارت و پایداری برای جلوگیری از تشکیل رسوب و لجن در دماهای بالا
• کاهش اصطکاک در هنگام تعویض دنده و ایجاد اصطکاک مناسب در صفحات کلاچ‌ و نوارهای گیربکس اتوماتیک
• ایجاد فشار مناسب برای پایداری دنده‌ها برای جلوگیری از سایش
• ایجاد دمای مناسب و پایین برای اطمینان از عملکرد موثر هیدرولیک و کنترل‌های الکترونیکی

در صورت آلودگی روغن گیربکس اتوماتیک و ورود گرد و غبار به آن، حتما باید آن را تعویض کنید. در غیر این صورت فیلتر روغن شما خراب شده و دچار گرفتگی می‌شود. در نهایت همۀ این‌ها باعث سوختن صفحات کلاچ و داغ شدن صفحه داخلی گیربکس می‌شود.

این روغن با گذشت زمان خواص خود را از دست می‌دهد و به گیربکس اتوماتیک شما آسیب جدی وارد می‌شود. بنابراین حتما سرویس‌های دوره‌ای را جدی بگیرید.

در گیربکس‌های CVT، نسبت دنده بسیار متفاوت است و نسبت سرعت به صورت پیوسته در حال تغییر است. برای انتقال صحیح و استهلاک کم نیرو در این گیربکس، استفاده از روغن مناسب بسیار ضروری است. هیچ رنگ استانداردی برای روغن CVT وجود ندارد، اما روغن Castrol Transmax CVT قرمز رنگ است.

همان‌طور که گفتیم غلظت روغن گیربکس دستی بیش‌تر از گیربکس اتوماتیک است. به طوری که به برخی از آن‌ها واسکازین می‌گویند. این روغن به علت درگیری زیاد با چرخ دنده‌ها به غلظت بیش‌تری هم نیاز دارد.

وظیفۀ روغن در گیربکس دستی تسهیل تعویض دنده، روان‌کنندگی و خنک کنندگی است. گیربکس‌های دستی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دنده‌های ‌آن در معرض فشار بالایی قرار دارد. به همین علت استفاده از روغنِ دندۀ مناسب باعث ایجاد فشار مناسب و مقاومت بیش‌تر می‌شود.

گیربکس‌ها به گونه ای طراحی شده‌اند که در دمای بالا کار می‌کنند، اما گرم شدن مداوم می‌تواند باعث تجزیه روغن شود. بنابراین، بر خلاف تصور رایج، استفاده از روغن گیربکس همیشگی یا برای طولانی مدت نیست و باید در زمان مناسب تعویض شود.

برای آگاهی از بازه‌های زمانی پیشنهادی تعویض روغن، بهترین پیشنهاد این است که به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید و یا از طریق واتساپ یا تلفن با ما تماس بگیرید.

شیراز گیربکس دارای مجموعه‌ای کامل از روغن‌های مناسب گیربکس‌های اتوماتیک است. تمام محصولات ما محافظت عالی در برابر سایش را ایجاد می‌کنند و باعث افزایش طول عمر دستگاه می‌شوند.