یکی از اصلی ترین اجزای وسیلۀ نقلیه اتومات گیربکس آن می‌باشد که وظیفۀ انتقال نیروی تولیدی موتور به چرخ‌ها را بر عهده دارد. در گیربکس اتوماتیک تویوتا راننده با قرار دادن دنده در حالت درایو (Drive)، شروع به حرکت کرده و وظیفۀ گیربکس در اینجا انتخاب گشتاور مناسب است.
گیربکس اتوماتیک تویوتا از طریق سنسورهای مختلف همیشه بهترین حالت دنده را ایجاد کرده و از ایجاد شوک و ضربه جلوگیری می‌کند. بنابراین نگهداری از آن بسیار ضروری است.
در ادامه انواع خودروهای تویوتا و نوع گیربکس آنها، نحوه تعویض روغن گیربکس و علائم خرابی گیربکس این خودرو را توضیح خواهیم داد.
مشخصات گیربکس اتوماتیک در انواع خودرو های تویوتا
1)تویوتا کراون
در سال 1990 اولین سری از گیربکس اتوماتیک تویوتا که پنج سرعته A350E بوده، تولید شده و برای محصول تویوتا کراون استفاده شد. این اولین سیستم دیفرانسیل عقب خودرو در دنیا بود که از تئوری کنترل پیشرفته بهره مند می‌شد. در اواخر سال 1990 تولید گیربکس اتوماتیک شرکت تویوتا در سایت کین اورا از مرز 20 میلیون دستگاه گذر کرد.
زیر درپوش موتور این خودرو از نمونۀ 2 لیتری توربو با 245 اسب بخار و خروجی گشتاور 350 نیوتن متر استفاده شده است.
سیستم انتقال قدرت استفاده شده در مدل هایبریدی یک گیربکس E-CVT و در سایر مدل‌ها توسط یک گیربکس اتوماتیک شش سرعته Super ECT است. در سال 2001 تویوتا اولین سیستم شبه هایبرید جهان که از طریق روغن کاری سیستم الکترونیکی گیربکس اتوماتیک چهار سرعته A340E به وجود آمده بود را در جعبه دندۀ تویوتا کراون استفاده کرد.
2) تویوتا کمری
در سال 1993 تویوتا تولید گیربکس اتوماتیک A541E را آغاز کرد. جعبه دنده‌ای چهار سرعته با سیستم هوشمند کنترل الکترونیکی ECT_ i، برای خودروهای دارای دیفرانسیل جلو (تویوتا کمری، تویوتا آوالون، لکسوز ES300، نسخه شش سیلندر مجهز به موتور 1MZ_ FE مورد استفاده قرار گرفت.
موتور این خودرو دارای 4 سیلندر و 16 سوپاپ، حداکثر قدرت این خودرو 157 اسب بخار در 5700 دور بر دقیقه، حداکثر گشتاور 218 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه است. انتقال نیرو آن از طریق دیفرانسیل جلو می‌باشد.
3) تویوتا کرولا
در بازار جهانی سه نوع موتور 1.6، 1.8 و 2 لیتری برای این مدل ارائه شده بود که موتور مدل‌های وارداتی با کد 1ZZ_ FE شناخته می‌شوند.
موتور این خودرو دارای 1987 سی سی حجم دقیق و 4 سیلندر و 16 سوپاپ است که به کمک سیستم زمان بندی متغیر سوپاپ‌ها (VVT-i) توان ایجاد 145 اسب بخار نیرو را در 6200 دور و گشتاور 187 نیوتن متر را در 3600 دور بر دقیقه دارد. گیربکس اتوماتیک این خودرو چهار سرعته است.
نکات مثبت این خودرو
گیربکس اتوماتیک خوب، سیستم تعلیق نرم، باک بزرگ و مصرف سوخت قابل قبول
نکات منفی این خودرو
نبود سیستم کنترل پایداری، قیمت گزاف نسبت به رقبا در بازار
4)تویوتا پریوس
تویوتا پریوس از دو موتور بنزینی و الکتریکی بهره می‌برد. موتور بنزینی پریوس یک موتور 1.8 لیتری است که دارای 4 سیلندر و 16 سوپاپ است که 95 اسب بخار را در 5200 دور در دقیقه و 142 نیوتن متر گشتاور را در 3600 دور در دقیقه تولید می‌کند.
تویوتا همچنین اولین گیربکس اتوماتیک CVT مخصوص خودروهای هایبریدی را برای خودروی تویوتا پریوس به تولید انبوه رساند. این گیربکس شامل تجهیزات ترکیب کنندۀ انرژی الکتریکی و موتور احتراقی بوده و به همراه سیستم کنترل مخصوص خود این امکان را می‌دهد که خودرو همزمان با موتور الکتریکی و موتور بنزینی حرکت کند.
نکات مثبت تویوتا پریوس
مصرف سوخت بسیار پایین، کیفیت ساخت بالا، کابین جادار، مجهز بودن به رادار نقطه کور
نکته منفی تویوتا پریوس
نداشتن سانروف در این بازۀ قیمتی
5) تویوتا یاریس
این خودرو ساخت ژاپن بوده و موتور آن دارای 4 سیلندر و 16 سوپاپ است. انتقال نیرو از طریق دیفرانسیل جلو انجام می‌شود، حداکثر قدرت آن 87 اسب بخار در 6000 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور آن 120 نیوتن متر 4400 دور در دقیقه است. این خودرو از یک گیربکس اتوماتیک 4 سرعته استفاده می‌کند.
نکات مثبت تویوتا یاریس
مصرف سوخت پایین، استهلاک کم خودرو، هندلینگ خوب
نکات منفی تویوتا یاریس
طراحی نه چندان جذاب، بازار دست دوم ضعیف
6) تویوتا سولارا
سولارا در واقع همان کمری کوپه تویوتا است که برای جوان‌ترها ساخته شده است. این موتور از 6 سیلندر، 24 سوپاپ و گیربکس اتوماتیک پنج سرعته استفاده می‌کند. حداکثر قدرت آن 210 اسب بخار در 5600 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور آن 298 نیوتن متر در 3600 دور در دقیقه است.
نکات مثبت این خودرو
طراحی داخلی و خارجی جذاب، امکانات رفاهی و ایمنی مناسب حتی در مدل پایه، شتاب و سرعت مناسب نسبت به وزن و قدرت، ضریب بسیار پایین و در نتیجه پایداری بهتر.
نکات منفی این خودرو
در دسترس نبودن قطعات آن، متوسط بودن سطح عملکرد، محدود بودن دید عقب، نفوذ صدای باد به داخل کابین.
7) تویوتا آریون
موتور این خودرو از 6 سیلندر، 24 سوپاپ و گیربکس اتوماتیک شش سرعته استفاده می‌کند. حداکثر قدرت آن 268 اسب بخار در 6200 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور آن نیز 340 نیوتن متر در 4700 دور در دقیقه است.
نقاط قوت این خودرو
کیفیت ساخت بالا، موتور قدرتمند، فضای جادار کابین
نقاط ضعف این خودرو
هزینۀ نگهداری و تعمیرات احتمالی آن بسیار زیاد است.
نحوه تعویض روغن گیربکس تویوتا
یکی از مهم‌ترین موارد برای نگهداری گیربکس اتوماتیک، تعویض روغن گیربکس در زمان مناسب می‌باشد.
تعویض روغن گیربکس اتوماتیک تویوتا را می‌توان به دو روش دستی و یا با استفاده از دستگاه تمام اتومات انجام داد. در روش تعویض روغن گیربکس تویوتا به روش دستی نیمی از روغن تخلیه شده و نیم دیگر آن در داخل محفظه بلوک هیدرولیکی و توربین باقی خواهد ماند. بنابراین توصیه می‌شود از این روش استفاده نکنید.
در روش دوم که همان تعویض روغن گیربکس تویوتا به صورت اتومات است، روغن گیربکس به صورت کامل تخلیه می‌شود و در نهایت تعویض دنده به آرامی و نرمی انجام می‌شود و این کار افزایش شتاب خودرو را به همراه خواهد داشت که همۀ این موارد سبب افزایش طول عمر گیربکس اتوماتیک می‌شوند.
حجم روغن گیربکس اتوماتیک تویوتا
گنجایش روغن گیربکس اتوماتیک تویوتا حدوداً 7.3 لیتر است. برای تعویض روغن گیربکس با استفاده از دستگاه تمام اتومات باید یک لیتر روغن بیشتر در داخل گیربکس ریخته شود.
بهتر است روغن گیربکس اتوماتیک تویوتا را پس از 50 هزار یا 60 هزار کیلومتر تعویض کرد. همچنین فیلتر روغن این گیربکس نیز باید پس از طی مسافت 100 هزار کیلومتر تعویض شود.
مزایای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک تویوتا در زمان مناسب
- روان کار کردن گیربکس اتوماتیک
- افزایش طول عمر قطعات
- خنک نگه داشتن گیربکس اتوماتیک
- کاهش سر و صدا
- کم کردن هزینه‌ها و خسارت‌های تعمیر
علائم خرابی گیربکس اتوماتیک تویوتا
1) نشت روغن: نشت روغن بیشتر به دلیل شکاف در قسمتی از گیربکس است که اگر به این مشکل رسیدگی نشود، بر روی سایر قطعات اثر می‌گذارد.
2) بوی سوختگی: گرم شدن بیش از حد گیربکس اتوماتیک تویوتا و یا سوختن روغن گیربکس باعث ایجاد بوی سوختگی در خودرو می‌شود.
3) اگر در هنگام توقف یا دنده خلاص صداهای غیر طبیعی به گوشتان رسید حتما در اسرع وقت به یک تعمیرگاه تویوتا مراجعه کنید.
مهم‌ترین عمل در خرابی گیربکس اتوماتیک تویوتا تغییر حالت‌های ناگهانی و شرایط نامساعد جاده است. شما می‌توانید با انجام این موارد از ایجاد خرابی در گیربکس خودرو جلوگیری کنید:
- از حرکت با دنده خلاص در سرازیری‌ها خودداری کنید.
- روغن گیربکس را به طور مداوم چک کرده و از روغن‌های با کیفیت برای تعویض استفاده کنید.
- از رینگ و لاستیک‌های استاندارد استفاده کنید در غیر این صورت آسیب جدی به گیربکس اتوماتیک تویوتا وارد می‌شود.
- از خودرویتان به عنوان یدک کش استفاده نکنید.
تکنولوژی جدید در گیربکس اتوماتیک تویوتا
شرکت تویوتا با معرفی گیربکس اتوماتیک هشت سرعته و ده سرعته محبوبیت خود را چندین برابر کرد. هدف از ارتقا دادن گیربکس اتوماتیک تویوتا به حداقل رساندن اتلاف انرژی و افزایش بازده انتقال است.
دندانه‌دار بودن سطوح چرخ‌دنده در این گیربکس‌ها با استفاده از یک تکنیک جدید، باعث می‌شود تا ضریب اصطکاک در گیربکس اتوماتیک تویوتا کاهش یابد.
از طرف دیگر، ابزارهایی خاص در داخل کلاچ استفاده می‌شوند که نوع قرارگیری آنها بسیار مهم است. زیرا باعث کاهش اصطکاک در کلاچ شده و گشتاور کلاچ را در هنگام چرخش تا 50 درصد کاهش می‌دهند.
همۀ این تلاش‌ها در نهایت منجر به دستیابی به یکی از بهترین راندمان‌های انتقال در جهان شد. گیربکس‌های اتوماتیک جدید در تویوتا جمع و جورتر و سبک‌تر از گیربکس‌های معمولی هستند. همچنین این گیربکس‌ها نیاز به سوخت را در خودرو کاهش می‌دهند. چگالی پایین آنها باعث حرکت بهتر در مسیر مستقیم و یا در پیچ می‌شود.
علاوه بر این، دنده‌ها و یک مبدل گشتاور با اندازۀ مناسب و عملکرد بالا در گیربکس اتوماتیک تویوتا که به تازگی توسعه یافته است، محدودۀ گسترده‌تری از قفل دنده را درگیر می‌کند. پاسخ و عملکرد سریع پدال گاز با ایجاد شتاب و سرعت مناسب، باعث می‌شود تا لذت بیش‌تری از رانندگی ببرید.
گیربکس اتوماتیک هشت سرعتۀ تویوتا
1) این نوع گیربکس اتوماتیک تویوتا، راندمان انتقال قدرت بالایی دارد. صرفه جویی بیشتر در مصرف سوخت، وزن سبک و چگالی پایین از ویژگی‌های دیگر این گیربکس است.
2) محدودۀ قفل شدن دنده در این گیربکس وسیع‌تر است تا رانندگی مطابق میل افراد باشد.
مشکلات گیربکس اتوماتیک هشت سرعتۀ تویوتا
1) گاهی اوقات در مدل‌هایی از تویوتا که گیربکس اتوماتیک هشت سرعته را دارند، تعویض دنده سخت انجام می‌شود. این در حالی است که کمپانی تویوتا هنوز برای این مشکل راه‌حلی پیدا نکرده است.
2) ممکن است پس از چند هزار کیلومتر رانندگی احساس کنید گیربکس شما تکان می‌خورد در حالی که کد اخطاری را دریافت نکرده‌اید. در صورت مشاهدۀ این مشکل، آن را جدی بگیرید و به تعمیرگاه ببرید.
3) گاهی اوقات با بالا رفتن دور موتور، تعویض دنده با تاخیر انجام می‌شود. در این صورت بهتر است خودرو را به تعمیرگاه ببرید تا ماژول کنترل را در گیربکس اتوماتیک تویوتا بررسی کنند.
گیربکس اتوماتیک ده سرعتۀ تویوتا
در این گیربکس اتوماتیک تویوتا تعداد چرخ دنده‌ها افزایش یافته است. همان‌طور که می‌دانید استفاده از چرخ دنده‌های بیشتر باعث افزایش سرعت موتور و قدرت انتقال شده و تعویض دنده را آسان‌تر می‌کند. به همین علت افراد به این نوع از گیربکس اتوماتیک علاقۀ بیش‌تری دارند.
